Yönetim Sistemleri Danışmanlık

EFQM Mükemmellik Modeli Terimleri.

EFQM Mükemmellik Modelini uygulayan şirketler için birçok kelimenin artık yeni anlamları var.

Şirket jargonuna giren, hatta günlük yaşantımızda da zaman zaman kullandığımız kelimelerin, deyimlerin bir listesini aşağıya çıkarttık.

Algılama - Perception

Bir kişinin ya da bir grubun bir konudaki düşüncesi.

Artçı Göstergeler - Lagging Indicators

Artçı göstergeler bir faaliyetin tamamen gerçekleştirilmesinden sonra faaliyetin çıktılarını gösterir. Karlılık; satışlar ve masraflar sonucunda ortaya çıkan bir artçı göstergedir. Algılama göstergeleri de artçı (izleyen, takip eden) göstergeler olarak kabul edilir. Bir algılama göstergesi, bir paydaştan elde edilen bir geri bildirimle doğrudan ilgilidir; örneğin, çalışan anketlerinin sonuçları gibi.

Bilgi Birikimi - Knowledge

Bilgi birikimi; verilerin, bilginin ve bilgi birikiminin oluşturduğu hiyerarşinin bir parçasıdır. Veriler ham gerçeklerdir. Bilgi belli bir çerçeve içinde, belli bir bakış açısı ile düzenlenmiş veridir. Bilgi birikimi ise harekete geçmek için yön veren bilgidir.

Çalışanlar - People

Kuruluşta; tam zamanlı, yarı zamanlı, geçici ve sözleşmeli olarak çalışan bireylerin tümü.

Değerler - Values

Kuruluşta çalışan bireylerin davranış biçimlerini tanımlayan ve tüm iş ilişkilerinin üzerine dayandırıldığı anlayış ve beklentiler (örneğin; güven, destek ve var olan gerçekler).

Dış Müşteriler - External Customers

Kuruluşun dış müşterileri. Bunlar, dağıtım zincirinde yer alan diğer müşterileri de kapsayabilir.

Entelektüel Mülkiyet - Intellectual Capital

Bir kuruluşun, geleneksel finansal hesaplamalarla belirlenemeyen değeri. Kuruluşun soyut varlıklarını içerir ve pazardaki değeri ile defterde görülen değeri arasındaki farktır. Yaygın olarak kabul edilen tanım içerisinde çalışanların birikimi, kurumsal birikim ve müşteri birikimi gibi unsurlar yer almaktadır.

Eşit Fırsatlar - Equal Opportunities

Tüm çalışanlara ve hizmetlerden yararlananlara adil ve eşit davranılan ortamlar ve uygulamalar.

Etik - Ethics

Kuruluşun benimsediği ve uyduğu evrensel ahlak kuralları.

Finansal Kaynaklar - Finances

İşin günlük olarak yürütülebilmesine yönelik faaliyetler için gerekli olan kısa vadeli fonlar ve kuruluşun daha uzun vadeli finansmanı için çeşitli kaynaklardan sağlanan sermaye.

İşbirlikleri - Partnerships

İki ya da daha fazla taraf arasında, müşteriler için katma değer yaratan iş ilişkisi. İşbirliği ortakları arasında; ortak girişimciler, tedarikçiler, dağıtıcılar ve birlikler yer alabilir.

İyi/En İyi Uygulama - Good/Best Practice

Belli bir iş alanında, bilinen ve güncel uygulama performansının ötesinde; hatasız, uygunluğu kanıtlanmış ve dokümante edilmiş uygulama.

Kıyas Ölçüsü - Benchmark

"Sınıfında en iyi" olarak ölçülen başarı; karşılaştırma için referans ya da ölçüm standardı; bu performans düzeyi, belirli bir iş süreci için mükemmellik standardı olarak kabul edilir.

Kıyaslama - Benchmarking

Sistematik olarak ve sürekli uygulanan ölçme süreci; bir kuruluşun, kendi iş süreçlerini, dünyanın herhangi bir yerindeki lider kuruluşlarla ölçerek ve karşılaştırarak, kendi performansını iyileştirmeye yardımcı olacak bilginin toplanmasını sağlayan süreç.

Kritik Başarı Faktörleri - Critical Success Factors

Belirlenmiş bir stratejik amaca ulaşmak için yerine getirilmesi gerekli ön koşullar

Kurumsal Çeviklik - Organisational Agility

Bir kuruluşun; kendi performansını etkileyebilecek zaman kısıtlarına; hız, odaklanma, amaçlar, faaliyetler, vb. konulardaki değişikliklere olumlu doğrultuda tepki gösterebilme yeteneği.

Kurumsal Yönetişim - Corporate Governance

Bir kuruluşu yönetmek ve kuruluşun uymakla yükümlü olduğu yasal, finansal ve etik gereklilikleri yerine getirmek için gerekli kurallar, süreçler, prosedürler ve ilişkiler sisteminin tanımlanması ve uygulanması.

Kurumsal Sosyal Sorumluluk - Corporate Social Responsibility

Bir kuruluşun çevresel faaliyetlerindeki performansını ve topluma etkisini, bu alanlarda toplumdaki imajını ve toplumla ve paydaşlarla iletişimini belirleyen ve gösteren politikalar ve uygulamalar.

Kültür - Culture

Kuruluşun bütün çalışanları tarafından aktarılan, uygulanan ve pekiştirilen davranışların, etik kuralların ve değerlerin toplamı.

Liderler - Leaders

Kuruluştan çıkarı olan tüm tarafların çıkarlarını düzenleyen ve dengeleyen ve üst yönetim takımını, bütün diğer yöneticileri, takım lideri konumunda olanları ve liderlik rolünü üstlenenleri de içeren tüm bireyler.

Misyon - Mission

Kuruluşun amacını ya da varoluş nedenini açıklayan ifade. Faaliyet konusunun, işin ya da işlevin niçin var olduğunu belirtir.

Mükemmellik - Excellence

Temel kavramlara dayalı olarak, kuruluşun yönetiminde ve sonuçların elde edilmesinde kullanılan olağanüstü uygulamalar. Bu temel kavramlar; sonuçlara yönlendirme, müşteri odaklılık, liderlik ve amacın tutarlılığı, süreçlerle ve verilerle yönetim, çalışanların geliştirilmesi ve katılımı, sürekli iyileştirme ve yenilikçilik, karşılıklı yarar sağlayan işbirlikleri ve kurumsal sosyal sorumluluk gibi unsurları içermelidir.

Mükemmelliğin Temel Kavramları - Fundamental Concepts of Excellence

EFQM Mükemmellik Modeli'nin temelini oluşturan ilkeler ve idealler bütünü.

Öğrenme - Learning

İyileştirmeye ya da değişime yol açabilecek bilginin elde edilmesi ve anlaşılması. Kıyaslamalar, iç veya dış değerlendiriciler tarafından yapılan değerlendirmeler ve/veya denetimler, en iyi uygulama çalışmaları kurumsal öğrenme faaliyetlerine örnek olarak verilebilir. Eğitim ve meslek geliştirme faaliyetleri de bireysel öğrenmeye ilişkin örneklerdir.

Öncü Göstergeler - Leading Indicators

Bazen itici göstergeler olarak da adlandırılan bu göstergeler, artçı göstergelerden daha sık ölçülür. Bunlar, kuruluşun kendisi tarafından yürütülen bir ölçme sürecinin sonuçları olup tamamen kuruluş tarafından kontrol altında tutulurlar (örneğin; süreç çevrim sürelerinin ölçümü gibi). Öncü göstergeler, belirli bir güvenlik sınırı içinde, geleceğe ilişkin bazı sonuçları tahmin etmek amacıyla kullanılır. Öte yandan, bir artçı gösterge olmasına karşın çalışan memnuniyeti, çalışan morali açısından müşteri memnuniyeti açısından bir öncü gösterge olarak kabul edilir.

Paydaşlar - Stakeholders

Kuruluştan, kuruluşun faaliyetlerinden ve başarılarından çıkarı olan bütün taraflar. Bunlar; müşteriler, işbirlikleri, çalışanlar, şirket ortakları, hissedarlar, hükümet ve yasa koyucuları gibi tarafları kapsayabilir.

Performans - Performance

Bir birey, bir ekip, bir kuruluş veya bir süreçten elde edilen başarının ölçüsü.

Politika ve Strateji - Policy and Strategy

Strateji bir kuruluşun misyonunu ve vizyonunu temel paydaşların beklentileri temelinde ve uygun politikalar, planlar, amaçlar, hedefler ve süreçler ile gerçekleştirme yoludur.

RADAR - RADAR

EFQM tarafından oluşturulan model değerlendirme aracının Sonuçlar, Yaklaşım, Yayılım, Değerlendirme ve Gözden Geçirme (Results, Approach, Deployment, Assessment, Review) sözcüklerinin İngilizce karşılıklarının ilk harflerinden oluşturulmuş kısa ası.

Sürdürülebilir Mükemmellik - Sustainable Excellence

Performans, müşteriler, çalışanlar ve toplum ile ilgili mükemmel sonuçlar; çalışanlar, işbirlikleri ve kaynaklar ve süreçler yoluyla yaşama geçirilen politika ve stratejinin uygun bir liderlik anlayışı ile yönetilmesiyle sağlanır.

Süreç - Process

Çeşitli girdilerin kullanımı sonucunda, istenen çıktıların üretilmesini sağlayan ve katma değer yaratan işlemler dizisi.

Süreç Göstergeleri - Process Indicators

Sürecin performansını gösteren öncü göstergeler.

Tedarik Zinciri - Supply Chain

Müşteri için ürünlerin ve hizmetlerin satın alınması, üretilmesi ve sunulması için bütünsel bir faaliyetler yapısı. Bu zincirin, tedarikçilerinizin tedarikçileri ile başladığı ve müşterilerinizin müşterileri ile tamamlandığı söylenebilir.

Temel Performans Sonuçları - Key Performance Results

Müşteriler, çalışanlar ve toplum ile ilgili sonuçların dışında kalan ve kuruluşun elde etmeyi amaçladığı sonuçlar.

Temel Yetkinlikler - Core Competencies

Bir kuruluşun rekabet gücü, karlılığı ve verimliliği ile doğrudan ilişkili olan ve iyi yürütülen faaliyet.

Toplum - Society

Çalışanlar, müşteriler ve işbirliği ortakları dışında, kuruluştan etkilenen veya etkilendiğine inanan tüm taraflar.

Uçtan Uça Süreçler - End-to-End Processes

Bir ürün veya hizmet yaratmak veya sunmak amacıyla bir kuruluşun veya kuruluşun çeşitli işlevlerinin içinde gerçekleştirilen değerler dizisi.

Vizyon - Vision

Kuruluşun, gelecekte nasıl olmak istediğini tanımlayan ifade.

Yaratıcılık - Creativity

Yeni ya da daha iyi uygulamalar ve/veya ürünler ve hizmetler ortaya çıkarmak için fikir üretilmesi.

Yenilikçilik - Innovation

Düşüncelerin yeni ürünlere, hizmetlere, süreçlere, sistemlere ve toplumsal ilişkilere dönüştürülmesi.

Yetkilendirme - Empowerment

Çalışanların, belirlenen sonuçların en etkin ve verimli bir biçimde üretilmesini sağlamak için gerekli faaliyetleri gerçekleştirebilmeleri amacıyla gerekli beceri, bilgi, bilgi birikimi ve yetki ile donatılması. Kuruluşun genel amaçları çerçevesinde hedeflerin düzenli ve açık bir biçimde belirlenmesi bu konuda yardımcı olur.

Yönetim Sistemi - Management System

Kuruluşun, amaçlarına erişmek için gereken tüm görevleri yapabilmesini sağlamakta kullanılan süreçler ve prosedürler çerçevesi.

Yönetişim - Governance

Bir kuruluş içindeki yetki ve kontrol kuralları sistemi