Danışmanlık
EN 287-1 ve ISO 9606-1 Standartları Arasındaki Farklar ve Karşılaştırması
EN 287-1 ve ISO 9606-1 Standartları Arasındaki Farklar ve Karşılaştırması
ISO 9606-1 “Kaynakçıların yeterlilik sınavı - Ergitme kaynağı - Bölüm 1: Çelikler” standardı 2013 yılında revize edilerek yeniden yayınlandı ve bu standardın önsözünde de belirtildiği gibi benzer içerikte olan EN 287-1 standardının yerine geçti. Ancak daha önceden EN 287-1 standardına göre alınmış sertifikalar bulunması nedeniyle, EN 287-1 standardı hemen iptal edilemedi ve Ekim 2015 tarihine kadar yürürlükte kalması kararlaştırıldı. Ekim 2015 tarihinden itibaren de EN 287-1 standardı iptal edilmiş oldu.
Standart önsözünde açıkça belirtildiği gibi Nisan 2014 tarihinden itibaren çelik kaynakçısı belgelendirmelerde ISO 9606-1 standardının kullanımı zorunludur. Ancak firmalarda halen daha EN 287-1 standardına göre yeni yapılmış testler ve belgeler bulunmakta. Güncel standartları takip etmek imalatçının görevi olmakla birlikte, imalatçıları ve kaynakçıları bilgilendirmek aynı zamanda belgelendirme kuruluşlarının da görevlerindendir. Bu nedenle müşterinin yanlış veya eksik bilgisinden dolayı eski standarda göre talep ettiği belgelendirmeyi, belgelendirme kuruluşları gerekli açıklama ile birlikte düzeltmek, müşterilerini bilgilendirmek ve güncel standartlara göre faaliyetlerini devam ettirmek zorundadır.
ISO 9606-1 standardı ile birlikte gündeme gelen en önemli değişiklikler aşağıdaki gibidir:
- Belgelendirme esas kalınlık malzeme kalınlığından kaynak kalınlığına değiştirildi
- Asıl malzeme yerine dolgu malzemesine göre kapsam aralıkları belirlendi
- Daha önce net olarak belirtilmeyen alın kaynaklarının köşe kaynaklarını kapsama durumu netleştirilmiş ve “Alın kaynakları köşe kaynaklarını kapsamaz. Köşe kaynakları da alın kaynaklarını kapsamaz.” şeklinde açıklandı
- Gazaltı kaynaklarda kısa ark kavramı kapsam aralığına eklendi
- Belge geçerlilik süresi iki yıldan, 3 yıl,2 + 2 yıl ve şartlar sağlandığında süresiz olmak üzere üç opsiyonlu hale getirildi
EN 287-1 ve ISO 9606-1 standartlarının karşılaştırması aşağıdaki gibidir.
|
Değişken |
EN 287-1 |
Madde no |
EN ISO 9606-1 |
Madde no |
Açıklama |
|
Kaynak prosesi |
Evet |
Madde 5.2 |
Evet |
Madde 5.2 |
|
|
Malzeme grubu |
ISO/TR 15608 |
Tablo 2 |
Hayır |
|
ISO 9606-1 standardında malzeme grubu belirleyici değildir. |
|
Plaka / boru |
Plakadan yapılan tesler D > 150mm olan boruları PA, PB, PC pozisyonunda kapsar |
Madde 5.3 |
Plakadan yapılan tesler D > 75mm olan boruları PA, PB, PC, PD pozisyonunda kapsar |
Madde 5.3 |
D ≥ 25mm çapındaki borulardan yapılan testler plakaları kapsar, pozisyon kapsamı ayrıca kontrol edilmelidir |
|
Boru çapı |
Evet |
Tablo 6 |
Evet |
Tablo 7 |
|
|
Malzeme kalınlığı |
Alın kaynağı - Evet Köşe kaynağı - Evet |
Tablo 5 |
Alın kaynağı - Hayır Köşe kaynağı - Evet |
Madde 5.7 |
ISO 9606-1 standardında alın kaynaklarında kaynak kalınlığı belirleyicidir |
|
Alın / Köşe |
Alın kaynakları köşe kaynaklarını kapsamaz |
Madde 5.4 |
Alın kaynakları köşe kaynaklarını kapsamaz |
Madde 5.4 |
|
|
Kaynak altlığı |
Evet |
Tablo 9 |
Evet |
Tablo 11 |
|
|
Dolgu malzemesi grubu |
Hayır |
|
Evet |
Madde 5.5 |
ISO 9606- 1 standardında 6 malzeme grubu tanımlanmıştır |
|
Dolgu malzemeli / dolgusuz |
Evet |
Madde 5.2 |
Evet |
Madde 5.6 |
ISO 9606-1 standardında dolgu malzemeli yapılan test dolgusuz kaynağı kapsar |
|
Elektrot / tel |
Masif tel ile metal özlü tel birbirini kapsar |
Tablo 4 |
Masif tel ile metal özlü tel birbirini kapsar |
Madde 5.2 |
ISO 9606 standardında ilaveten tozaltı yöntemi de tanımlanmıştır |
|
Dolgu malzemesi koruması / özü |
Evet |
Tablo 3 |
Evet |
Tablo 4 |
|
|
Kaynak kalınlığı |
Alın kaynağı - Evet Köşe kaynağı - Hayır |
Tablo 5 |
Alın kaynağı - Evet Köşe kaynağı - Hayır |
Tablo 6 |
|
|
Kaynak pozisyonu |
Evet |
Madde 5.8 Tablo 8 |
Evet |
Madde 5.8 |
ISO 9606-1 standardında alın ve köşe kaynakları için ayrı tablolar vardır |
|
Metal transfer modu |
Hayır |
|
Evet |
Madde 5.2 |
ISO 9606-1 standardında kısa ark diğer modları kapsar ancak tersi geçerli değildir |
|
Tek / çok paso |
Evet - sadece köşe kaynaklarında |
Tablo 10 |
Evet - sadece köşe kaynaklarında |
Tablo 12 |
|
|
Kabul kriteri |
ISO 5817 B/C |
Madde 7 |
ISO 5817 B/C |
Madde 7 |
|
|
Geçerlilik |
6 aylık uzatmalar ile |
Madde 9.2 |
6 aylık uzatmalar ile |
Madde 9.1 |
|
|
Yeniden belgelendirme periyodu |
2 yıl |
Madde 9.3 |
3 yıl veya |
Madde 9.2 |
Tercih edilen yöntem ilk belgelendirme sırasında belirtilmelidir |